ျမန္မာ့ေႏြဦး စိန္ေခၚမွဳမ်ားႏွင့္ ဒုတိယလိွဳင္း

ေဆာင္းပါးရွင္ မွဴးေဇာ္ 

ျမန္မာ့ေႏြဦး နိဒါန္းအစ

နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဓာတ္ပုံေအာက္မွ  ေတြ႕ဆုံ ပြဲသည္ပင္ ျမန္မာ့ေႏြဦး  နိဒါန္းျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕က ဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း  နိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး ၏ ရာထူးလက္ခံ ကတိသစၥာျပဳပြဲ သည္ပင္ ျမန္မာ့ေႏြဦးနိဒါန္း ဟု ေျပာၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ သတ္မွတ္ၾကသည္ျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာ့ေႏြဦးသည္ကား ပုရစ္ဖူးတို႔ တေဝေဝ ျဖစ္ေနသည္မွာ နိုင္ငံတကာမွ လက္ခံထားေသာ အမွန္တရားဟုဆိုက မွားမည္မထင္ေပ။ ကေမၻာ ဒီးယားနိုင္ငံ၌ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ သမၼတႀကီး၏  မိန႔္ခြန္းတြင္ ေျခလွမ္းတိုင္းကို သတိႀကီးႀကီးထားၿပီး လွမ္းေနရသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ ဒီမိုကရက္တစ္ အေတြ႕အၾကဳံမ်ား အားနည္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့ ဒီမိုကရက္တိုင္ေဇးရွင္းတြင္ အမွားမခံနိုင္ ဟူေသာသေဘာမ်ိဳးေျပာၾကားသြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရ သည္။ မွန္ပါသည္။ ျမန္မာ့ေႏြဦး သည္ ျမန္မာ့ေႏြဦးသာျဖစ္၍ ေဆာင္းလက္မည္းႀကီး၏ဖုံးအုပ္မႈကို မခံရေရးသည္ပင္ နိုင္ငံတည္ေဆာက္ ေရးျဖစ္ေပ လိမ့္မည္။

ေႏြဦးကို စိန္ေခၚနိုင္ေသာ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားမ်ားမရွိသလို ေႏြဦးေျခလွမ္းကို ေနာက္ျပန္လန္ က်သြား ေစနိုင္ေသာ ရိုက္ခတ္ခ်က္မ်ား သည္လည္း လက္ခ်ိဳးေရ၍ ရနိုင္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ ဆိုခဲ့ပါပုရစ္ဖူး တို႔ ေဝဆာစ၊ ရြက္ႏုတို႔ စိမ္းစိုစ ေႏြဦးပုံရပ္တြင္ အလွတရားတို႔ဆင္ျမန္းနိုင္ရန္အတြက္ ပါဝင္ၾက ကုန္ေသာ stakeholder မ်ား၏ရင့္က်က္မႈေရခ်ိန္တို႔မွာ အဓိကအေၾကာင္းတရားျဖစ္ေနသည္။ စြမ္း ရည္ျမႇင့္တင္ေရး ဟူေသာ စိန္ေခၚမႈႏွင့္ အနာဂတ္အိပ္မက္မ်ားအၾကား အခ်ိန္ခြဲေဝရရွိမႈမလုံေလာက္ ေသာ အေၾကာင္း ရင္းခံမ်ားေၾကာင့္ ဦးစားေပးနယ္ပယ္အလိုက္ တြန္းတင္မွရမည္ဟူေသာ သေဘာ တရား တစ္ခု သည္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ စိတ္ဝင္စားသူမ်ားအတြက္ ပုစၧာတစ္ပုဒ္သဖြယ္ျဖစ္လာ ေနသည္။

ေႏြဦးကိုစိန္ေခၚမည့္သူမ်ား

ျမန္မာ့ေႏြဦးကိုေလ့လာၾကည့္လၽွင္ ေႏြဦးကိုစိန္ေခၚမည့္သူအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ External Factor မ်ားျဖစ္ ေနသလို နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး တရားဝင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး ဒုတိယလွိုင္း ၏ အရွိန္အဟုန္သည္လည္း အေရးႀကီးသည္ဟု အေတာ္မ်ားမ်ား က လက္ခံထား ၾက သည္။ ဒုတိယလွိုင္းသည္ ဆိုခဲ့ပါစိန္ေခၚမႈမ်ားကို အံတုရင္ဆိုင္ရေပလိမ့္မည္။ ဒုတိယလွိုင္း သည္ ေနာင္တြင္ ၾကဳံ လာမည့္ အတားအဆီးမ်ား ကိုေက်ာ္ျဖတ္ရေပလိမ့္မည္။ ဒုတိယလွိုင္းသည္ အနာဂတ္ ကို လႊမ္းျခဳံနိုင္ ေသာ စြမ္းရည္မ်ား တည္ေဆာက္ေပး ရေပလိမ့္ မည္။ အခ်ဳပ္ဆိုရလၽွင္ ဒုတိယလွိုင္း သည္ပင္ ျပည္သူမ်ား ၏ ေမၽွာ္လင့္အိပ္မက္မ်ားျဖစ္လာေနသည္ကို ေတြ႕ရွိနိုင္သည္။

ဗ်ဴရိုကေရစီယႏၲရားမွ ႀကိဳးနီနီမ်ား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ေခတ္ေနာက္ျပန္ေရး ႏွစ္ခုအၾကား မွာ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ခံယူခ်က္မ်ား၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွစ္ခုအၾကားမွ ခ်ိန္ခြင္လၽွာမ်ား၊ ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္း သို႔ ခ်ီရာလမ္းတစ္ေလၽွာက္ရွိ အခုအခံအဟန႔္အတားမ်ား၊ မ႑ိဳင္မ်ား အခ်င္းခ်င္း စဥ္ဆက္ မျပတ္ ထူေထာင္တည္ေဆာက္သြားရမည့္ နားလည္မႈႏွင့္ ယုံၾကည္မႈမ်ား၊ ပါဝင္ပတ္သက္သူအားလုံး အတြက္ အေရးႀကီးလွေသာ ဘုံအက်ိဳးစီးပြားမ်ား၊ ပြင့္လင္းမႈႏွင့္ ေခတ္မီမႈတို႔၌ ၾကဳံေတြ႕ေလ့ရွိေသာ စည္းျခားေရးျပႆနာမ်ား အစရွိသည့္ အစြန္းထြက္တန္ဖိုးမ်ားကို ဒုတိယလွိုင္းက ျဖတ္ေက်ာ္နိုင္စြမ္း ရွိပါလိမ့္မည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ ဒုတိယလွိုင္းဟူ၍ ဖြင့္လွစ္ကတည္းက ယင္းအခက္အခဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာေျဖရွင္းနိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ဒုတိယလွိုင္းအတြက္ အဓိကစိန္ေခၚမႈမွာ ေခတ္မီေရးသို႔ဦးတည္ေလၽွာက္လွမ္းရာ၌ အေရးႀကီး လွေသာ စီးပြားေရးမ႑ိဳင္ သိသိသာသာျမင့္တက္လာေရးအတြက္ ျဖစ္ေပၚေနေသာအတားအဆီးမ်ား ဖယ္ရွား နိုင္ေရးပင္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ အခ်ိဳ႕ေသာနိုင္ငံေရးသမားမ်ား ေထာက္ျပေဝဖန္မႈ ျပေနသည့္ Internal Sanction  မ်ားကို ဒုတိယလွိုင္းက ဝါးမ်ိဳးဖုံးအုပ္ ရွင္းလင္းေပးနိုင္မည္ျဖစ္ေသာ္ လည္း External Sanction မ်ားကိုမူ ဒုတိယလွိုင္းက အၿပီးတိုင္ဖယ္ရွားနိုင္ရန္ မလြယ္ကူေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေျခလွမ္းတိုင္း ကို ေျခလွမ္းတိုင္းႏွင့္ တုံ႔ျပန္မည္ဟူေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ကတိကဝတ္သည္ ရႈပ္ေထြး နက္နဲလွေသာ၊ နိုင္ငံေရးတိုက္ကြက္မ်ားႏွင့္ ျပည့္လႊမ္းေနေသာ ကြန္ဂရက္ အသိုင္းအဝိုင္းကို အလုံးစုံ ေအာင္နိုင္ရန္ ခက္ခဲလွေသာအေျခအေနမ်ားလည္း ရွိေနေပသည္။

ရိုးရွင္းေသာပဲ့ကိုင္ရွင္

နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မိန႔္ခြန္းပါအတိုင္း ပရိယာယ္မပါ ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း၊ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ျပဳလုပ္သြားမည့့္စိတ္ဓာတ္သည္ပင္ တူေသာအက်ိဳးေပးေန သည့္ အေန အထား အျဖစ္ရႈျမင္ရမည္။ အေတြးရွင္းေသာေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္းရသည့္သေဘာသည္ ပြင့္လင္းေရး ေခတ္တစ္ ေခတ္တြင္ အံဝင္ခြင္က်ျဖစ္ေနျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းဟုလည္း ဆိုနိုင္ပါလိမ့္ မည္။ ဒုတိယ လွိုင္း ၏ပဲ့ကိုင္ရွင္သည္ ရိုးရိုးက်င့္ ျမင့္ျမင့္ႀကံဟူေသာ ဆိုရိုးအတိုင္း ရိုးရိုးရွင္းရွင္းျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေသာ္ လည္း ျမင့္ျမင့္မားမားႀကံစည္  ေမၽွာ္မွန္းသည္မွာ ပုဂၢိဳလ္ေရး  အက်ိဳးစီးပြားမ်ားမပါဘဲ နိုင္ငံႏွင့္ ျပည္သူ႔ အက်ိဳး အတြက္ျဖစ္ေန သည္မွာ ျမန္မာ့ေႏြဦး၏ကံေကာင္းမႈတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

နယူးေယာက္၌ အသစ္ဖြင့္လွစ္ေသာ ေရွာ့ပင္းေမာလ္မ်ား၌ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံတြင္ခ်ဳပ္လုပ္ သည္။ ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံတြင္ျပဳလုပ္သည္ အစရွိသည့္တံဆိပ္ကေလးမ်ား တပ္ဆင္ထားေသာ အဝတ္ အထည္မ်ားစြာ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေသာ္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံတြင္  ျပဳလုပ္သည္ဟူေသာ တံဆိပ္ကေလးမ်ားတပ္ ဆင္ထား ေသာ အဝတ္အထည္မ်ား ျမင္ေတြ႕ရျခင္းမရွိသည့္အေပၚ အေတြးမၽွင္တန္း မိသည္။ ျမန္မာ နိုင္ငံတြင္ျပဳလုပ္သည္ ဟူေသာ တံဆိပ္တပ္အက်Ð၊ ေဘာင္းဘီမ်ား၏ေနာက္ကြယ္တြင္ တ႐ုန္း႐ုန္းႏွင့္ ခ်ဳပ္လုပ္ေနၾကေသာ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံမ်ားစြာ၊ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားစြာ၊ ယင္းတို႔၏မိသားစုဝင္ မ်ားစြာ ျမင္ေတြ႕ရပါလိမ့္မည္။

လြန္ေလၿပီးေသာအတိတ္ကာလတစ္ခု၌ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍ေပၚေပါက္ခဲ့သလို ဆယ္စုႏွစ္မျပည့္မီမွာပင္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံမ်ား နိဌိတံ ခဲ့ရသည္။ အဓိကနစ္နာဆုံးရႈံးရသူမ်ားမွာ အားနည္းသူျပည္သူမ်ားသာျဖစ္သည္။ ေျပာရလၽွင္ အထည္ ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၌ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၿပီး မိသားစုဝမ္းေရးအတြက္ ေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္းခဲ့ၾကသည့္ သူတို႔တြင္ အျပစ္မရွိပါ။ ေဝဖန္တိုက္ခိုက္ေနၾကသူမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည့္ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳး ေဖာက္မႈမ်ားကို သူတို႔က်ဴးလြန္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ သူတို႔သည္ လူသားပီပီ ရွင္သန္ရပ္တည္ေရး၊ စားဝတ္ ေနေရးအတြက္ ထြက္ေပၚလာေသာအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္ရွိသည္ဟုယူဆခဲ့ပါလၽွင္ သူတို႔အတြက္ တရားမၽွတမႈ၊ အခြင့္အေရးရပိုင္ခြင့္မ်ား မည္သူတို႔က ေဆာင္ၾကဥ္းေပးပါမည္နည္း။ အရပ္ရပ္လုပ္ငန္းခြင္မ်ားသို႔ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ ကိုင္ခဲ့ရေသာ သူတို႔ႏွင့္ သူတို႔လိုျပည္သူမ်ား အမ်ားအျပားရွိေနၿပီး ယင္းတို႔၏ေမၽွာ္လင့္ခ်က္မ်ား တျဖည္းျဖည္းခ်င္းေမွးမွိန္ေဖ်ာ့ေတာ့ေနျခင္းကို နိုင္ငံတကာမွ သက္ဆိုင္သူမ်ားသိျမင္နိုင္ခဲ့ပါလၽွင္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဟူေသာ အသံမ်ားက်ယ္ေလာင္လာပါလိမ့္မည္။

ျမန္မာ့ေႏြဦးသည္ ဤသည္ကိုေမၽွာ္လင့္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းမဟုတ္ေသာ္လည္း  ျမန္မာ့ေႏြဦးေၾကာင့္ ဤသည္ကို ေမၽွာ္လင့္လာခဲ့ၾကေသာျပည္သူမ်ားကို အဆိုးမဆိုသာ။ ၎တို႔သာမက အရပ္ရပ္ နယ္ပယ္အစုံမွ နိုင္ငံသားမ်ားသည္ ျမန္မာ့ေႏြဦးေၾကာင့္ ေမၽွာ္လင့္အိပ္မက္မ်ား ႀကီးမားခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာေႏြဦးအေပၚတြင္လည္း ျမင့္ျမင့္မားမားေမၽွာ္လင့္ထားၾကသည္မွာလည္း အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ အေျပာင္းအလဲမ်ားေတြ႕ျမင္လာရေသာအခါ စိတ္ကူးေမၽွာ္လင့္ခ်က္မ်ား ႀကီးမားလာသည္မွာ ဓမၼတာ ပင္ျဖစ္ေနသည္။

အေျပာင္းအလဲအတြက္ ျမန္မာ့ေႏြဦးကို လိုအပ္ပါသည္

ျပည္သူလူထုမွ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ျမန္မာ့ေႏြဦးကို အလိုရွိၾကသလို ျမန္မာ့ေႏြဦးအေန ျဖင့္လည္း အေျပာင္း အလဲအတြက္ Stakeholder အားလုံးကို လိုအပ္သည္။ အေျမာ္အျမင္ႏွင့္ရင့္ က်က္မႈမ်ား လိုအပ္ သည္။ စည္းလုံးညီညြတ္ၿပီး ဆင္ျခင္ဉာဏ္ျမင့္မားေသာ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ကို လိုအပ္သည္။ ရွင္းရွင္း ဆိုရလၽွင္ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ျပည္သူလူထုအားကို လိုအပ္ေနေပသည္။

နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးခင္းသည့္လမ္းသည္ သက္ဆိုင္သူအကုန္လုံး အနိုင္ရရွိေစမည့္ Win for All  ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္လည္း ျမန္မာ့ေႏြဦး ဟူ၍ အသံျမည္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုလက္ရွိကာလ သည္ ေနာက္လာ မည့္ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရး မည္သည့္အဆင့္၊ မည္သည့္ေလွကားထစ္သို႔ေရာက္ရွိမည္ကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ေႏြဦး၏ ပစၥဳပၸန္သည္ပင္လၽွင္ ျမန္မာနိုင္ငံအနာဂတ္၏ မနက္ျဖန္ကို ပုံေဖာ္ေပးပါလိမ့္မည္။

ျမန္မာ့ေႏြဦး အသက္ရွည္ေရး၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈမ်ားခိုင္မာသည္ထက္ ခိုင္မာေရးသည္ ဘုံအက်ိဳးစီးပြားကို အမွန္တကယ္ေရွ႕တန္းတင္ေသာ လက္ေတြ႕ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္း ရွိ၊ မရွိအေပၚတြင္မူတည္ေနသည္။ ရင္တမမ ျမန္မာ့ေႏြဦးကို ျမန္မာ ျပည္သူမ်ား မရႈနိုင္သလို နိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီခ်န္ပီယံမ်ားကလည္း ရႈျမင္လိုမည္မထင္ေပ။ ဒီမို ကေရစီႏွင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး တစ္လမ္းလမ္းကိုေရြးခဲ့ၾကေသာ နိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚေဟာင္းမ်ား ကို ေနာက္ခ်န္ ထား၍ ျမန္မာ့ေႏြဦးသည္ ဒီမိုကေရစီကိုေရာ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကိုပါ ဒြန္တြဲေဆာင္ ၾကဥ္းနိုင္ ရန္ ဦးတည္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအတြက္ ခိုင္မာေသာဒီမိုကေရစီႏွင့္ ခိုင္မာေသာ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတို႔ အေမြခ်န္ရစ္ထားနိုင္ေရးအတြက္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးပုံေဖာ္ တည္ေဆာက္ မည့္ ဒုတိယလွိုင္းကိုအားျဖည့္ေပးရန္လိုပါမည္။ မ႑ိဳင္အရပ္ရပ္ႏွင့္ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းေပါင္း စုံကိုသာမက နိုင္ငံတကာမိတ္ေဆြမ်ားလည္း ကူ၍တြန္းေပးၾကရန္ ေမတၱာရပ္ခံ တိုက္တြန္း လိုက္ရေပသည္။