သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေမရိ ကန္ခရီးစတင္

 

 

ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္

 

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ ၆၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကုိ တက္ဖုိ႔အတြက္ ဒီကေန႔ မနက္က ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ခြာသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတရဲ႕ ဒီ ခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama န႔ဲေတြ႔ဆုံဖုိ႔ တရား၀င္ စီစဥ္ထားတာမ်ဳိး မရွိေပမယ့္ ကုလသမဂၢ ညီလာခံျပင္ပမွာ ေတြ႔ဆံုႏုိင္တဲ့ အလားအလာရွိသလုိ တျခား အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအ၀င္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဘန္ေကာက္ရုံးကေန ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ဒီကေန႔မနက္ ၉ နာရီ က ျမန္မာႏုိင္ငံ ကေန စတင္ထြက္ခြာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ သမၼတအေနနဲ႔ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမွာအပါအ၀င္ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သမၼတရုံး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။

“၂၅ရက္ေန႔ ေရာက္မွာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ကို ၿပီးရင္ ၂၆ရက္ေန႔မွာ နားမယ္။ နားမယ္ဆိုေပမယ့္ က်န္တ့ဲ ဟိုလိုမ်ိဳး ေတြ႕တာ ဘာညာေတာ့ရွိမယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြ႕ဆံုမူေတြရွိမယ္။ ၂၆မွာ ေတြ႕ဖို႔ စီစဥ္ထားတာေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရဘက္က တာဝန္ရွိသူေတြေပါ့။ ေနာက္ အေမရိကန္က ၾသဇာရွိ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဲ့လိုတခ်ိဳ႕ေတြ႔မယ္။ ၂၇မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာမယ္။ အေထြေထြညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာမယ္။

ေနာက္ အေထြအေထြအတြင္းေရးမူးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ညစာနဲ႔ သမၼတႀကီးကို ဧည့္ခံမယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ UN ဌာနအႀကီးအကဲေတြနဲ႔ေတြ႔ဆံုမွာေပါ့။ က်န္တာကေတာ့ ျမန္မာအသိုင္းအဝိုင္းေတြနဲ႔ သံရံုးမွာ စုစည္းၿပီး ေတြ႔တာမ်ိဳးေတြရွိမယ္။ ေနာက္ EU ဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ရွိမယ္။ေနာက္ အေမရိကန္စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲမ်ိဳး ရွိမယ္။ေနာက္ အၾကမ္းဖ်င္းယာထားတာက Tentative Program အေနနဲ႔ Asia Societyမွာ  Speech ေျပာဖို႔ရွိမယ္။”

သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ကုိသြားဖုိ႔ အစီအစဥ္မပါ၀င္သလုိ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔လည္း သီးျခား ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာမရွိေပမယ့္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံျပင္ပမွာေတာ့ ေတြ႔ေကာင္း ေတြ႔ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“ဟိုလုိမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ Summit ေတြမွာ ေတြ႔သလိုေတာ့ ေတြ႕မွာေပါ့။ အစည္းအေဝး  ျပင္ပမွာ ေဘးဘမ္းေတြ႔ဆံုမူမ်ိဳးေတာ့ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္တာေပါ့။ ဟို ဝါရွင္တန္အထိ သြားၿပီး ေတြ႔ဖို႔ေတာ့ မရွိဘူး။ တရားဝင္ က်ေနာ္တို႔ Arrangement Programme ထဲမွာေတာ့ အခုလိုမ်ိဳး မပါဘူး။ ဒီဘက္က ႏွစ္ဘက္ညွိႏိူင္းထားတဲ့အရေတာ့ ဝါရွင္တန္ဘက္ကို မသြားေတာ့ဘူး။ နယူးေယာက္ Only ပဲ။  ေနာက္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ေပါ့ေနာ္။  တခ်ိဳ႕နဲ႔ Bi Lateral ေတြ႔မွာေပါ့။”

ေဒသတြင္းေခါင္းေဆာင္ဆုိတဲ့အထဲမွာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္းလပ္ ရွင္နာ၀ပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ အက်ဳိးတူ ကိစၥရပ္ေတြကုိ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တရား၀င္သြားေရာက္လည္ပတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ခရီးစဥ္ ရက္ေရႊ႕ဆုိင္းလုိက္ရတာေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပမယ့္ရက္ကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ကုိ အေသးစိတ္ စီစဥ္ၾကဖုိ႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံအတြင္း သမၼတေျပာၾကားမယ့္ မိန္ခြန္းထဲမွာေတာ့ လက္ရွိျပဳလုပ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြ၊ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ၊ ေနာက္ အနာဂတ္မွာ ရင္ဆုိင္ရႏုိင္တဲ့ အခက္အခဲေတြ စတာေတြကုိ အဓိကထား ေျပာၾကားမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒိမတုိင္ခင္ကေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ တရုတ္ျပည္ကုိ ၃ ရက္ၾကာ သြားေရာက္လည္ပတ္ၿပီး နန္နင္းမွာ က်င္းပတဲ့ တရုတ္ - အာဆီယံ ကုန္စည္ျပပြဲကုိလည္း တက္ေရာက္ခဲ့သလုိ တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ဘက္စုံ မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြအျဖစ္ သေဘာတူညီမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။

“အဓိက တရုတ္ကို သြားရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းက ဒီနန္နင္း ပြဲက Honor Country က ျမန္မာႏိုင္ငံ ပထမဆံုး စလုပ္တာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ Honor Country အေနနဲ႔ ဟိုဘက္က ဖိတ္ၾကားတယ္။ Honor Country အေနနဲ႔ သြားေရာက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ အာဆီယံ တရုတ္ FreeTrade
FTA ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္တာက ဒီႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ အလွည့္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာလည္း သက္ဆုိင္တဲ့ ဝန္ႀကီးက ေဆာင္ရြက္ရတာေပါ့ေနာ္။

အဲ့တာေတြေၾကာင့္ ဒီႏွစ္က Honor Country အေနနဲ႔ သြားတယ္။ ဖိတ္ၾကားတယ္။ ဖိတ္ၾကားတဲ့အတြက္ သြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုက သမၼတႀကီးလက္ထက္မွာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ဘက္စံုပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ့္ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံအဆင့္ကို သူတို႔ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္ သမၼတႀကီးရဲ့ ပထမဆံုး တရုတ္ျပည္ခရီးစဥ္မွာ လက္မွတ္ထိုးထားခဲ့တာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ဒီလို ဆက္ဆံသြားမွာေပါ့ေနာ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်ေနာ္ အေမရိကန္ EUအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျမွင့္တင္ သလိုပဲ၊ ေဒသတြင္းမွာလည္း ႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ မိတ္ေဆြရင္းခ်ာဆက္ဆံေရး ဆက္လက္ျမွင့္တင္သြားမယ့္ဟာပါ။ အဲ့ဒီ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔သြားတာေပါ့။”

သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း တရုတ္ ဒုသမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္နဲ႔လည္း နန္နင္းၿမိဳ႕မွာပဲ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး တုိးျမင့္ဖုိ႔အပါအ၀င္ တျခား ဘက္စုံ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာပဲ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယန္လင္း စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ သစ္ေတာ တကၠသုိလ္က ေပးအပ္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ကိုလည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ခံရယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

From: VOA