ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ ထိခုိက္ နစ္နာခဲ့သည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအ တြက္ျပည္ပအဖြဲ႕အ 
စည္းမ်ားထံမွ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားကို လက္ခံရန္ ေဒသခံမ်ား ကုိယ္တုိင္ျငင္းဆန္ထားသည္မွာ တစ္လတာခန္႔ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
(No UN) (No INGO)INGO Get Out စသည့္စာတန္းမ်ားကို ယေန႔တုိင္ကပ္ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ မစၥ
တာ ကင္တားနားႏွင့္အဖြဲ႕ လာေရာက္ေလ့လာသည့္ေန႔က ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ကပ္ထားသည့္ယင္းစာတန္းမ်ားကို အာဏာပုိင္တို႔က ျဖဳတ္ခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း ကုိယ္တုိင္ႀကံဳခဲ့ရသည့္ ေစတနာ့၀န္ထမ္းတစ္ဦးကေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕တြင္းသြားလာေနသည့္ ဆုိင္ကယ္မ်ား၊ သံုးဘီးဆုိင္ကယ္မ်ားတြင္မူ ကပ္ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္းေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။
ထုိသို႔ ျငင္းဆန္ထားမႈေၾကာင့္ သြားေရာက္လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္
အခက္အခဲအခ်ဳိ႕ ေတြ႕ႀကံဳေနရေၾကာင္း လတ္တေလာတြင္ သြားေရာက္ကူညီမႈမ်ား ေပးေနေသာ ျပည္တြင္းအင္န္ဂ်ီအုိအခ်ဳိ႕မွ တာ
၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
''လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ရခိုင္ကိုလွ်ိဳ႕လွ်ဳိ႕၀ွက္၀ွက္ေလးပဲ ၀င္ၿပီးလုပ္ေန တာက ပိုသက္ေသာင့္သက္သာ ရွိမယ္လို႔ထင္တယ္" ဟု ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးဆုိင္ ရာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား သြား ေရာက္လုပ္ကုိင္ေနသည့္ အဖြဲ႕အ စည္းတစ္ခု၏ဥကၠ႒ကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ထုိသို႔ ျငင္းဆန္ ကန္႔ကြက္ျခင္းသည္ အေရးအခင္း ျဖစ္စဥ္တြင္ ၀န္ထမ္းမ်ားပါ၀င္ ပတ္သက္ခဲ့သည့္ UNHCR, AZG ႏွင့္ MSF အဖြဲ႕မ်ားကိုသာျဖစ္ၿပီး က်န္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကမူ လြတ္ လပ္စြာ လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိေၾကာင္း ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားတုိးတက္ ေရးပါတီမွ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦးက ေျပာသည္။
''ဒီမွာ Red Cross လည္း လုပ္ေနတာပဲ။ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ လူေတြကလည္း ကူညီလုပ္ကုိင္ ေပးပါတယ္။ တျခားအဖြဲ႕အစည္း ေတြ နာမည္ခံၿပီးလုပ္ရင္ ေဒသခံ
ေတြကလက္ခံပါတယ္"ဟုအထက္ပါပုဂိၢဳလ္က ေျပာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ဇြန္လအတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိသံုးခုမွ၀န္ထမ္းကိုးဦး ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ
ရွိခဲ့ေၾကာင္း အစုိးရကလည္း တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားၿပီးျဖစ္သည္။
လူသားခ်င္း ကူညီေထာက္ပံ့ မႈမ်ား ေပးေနသည့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထဲတြင္ အေရး အခင္းလံႈ႔ေဆာ္သူ ၀န္ထမ္းအခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ခြဲျခားေထာက္ပံ့ ကူညီေနျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရသူမ်ားကို ဆက္လက္ဆႏၵျပျပေနျခင္းျဖစ္သည္။
''ဒီလိုလုပ္တာဟာ အရင္က UN နဲ႔ INGO ေတြ ရခုိင္တုိင္းရင္း သားေတြအေပၚ အစဥ္အဆက္ ခြဲျခားဆက္ဆံခဲ့တာေတြေၾကာင့္ ပါ။ သူတုိ႔ဆီမွာ ၀န္ထမ္းေတြခန္႔ ရင္ဘဂၤါလီေတြကိုပဲခန္႔တယ္။ AZG က ဖြင့္တဲ့ သဇင္ေဆးခန္းမွာဆုိရင္ဘဂၤါလီေတြကိုပဲ၀င္ခြင့္ေပးၿပီးရခုိင္ေတြလာရင္ႏွင္ထုတ္တာမ်ဳိး
လုပ္ခဲ့တယ္" ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ လူမႈေရးအဖြဲ႕အ စည္းမ်ား၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ကို ယခုကဲ့သို႔ ဆက္လက္ကန္႔ ကြက္ေနဦးမည္ဆုိလွ်င္ မလိုလား အပ္ေသာ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူမႈ ေရးဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆ နာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း သြားေရာက္ကူညီမႈေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕မွ တာ၀န္ရွိသူ မ်ားကေျပာသည္။
''အခု ဒုကၡသည္စခန္းေတြ မွာ ၀မ္းေရာဂါ အခ်ိန္မေရြးျဖစ္ ပြားၿပီး ျပန္႔ပြားႏုိင္တဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္။ ယင္မလံုတဲ့အိမ္သာ ေတြကို သံုးေနၾကတယ္။ အမ်ဳိး သမီးေတြဟာ မလံုၿခံဳတဲ့အိမ္သာ ေတြကိုသံုးေနရတယ္။ ေနရာအႏွံ႔ မွာ မစင္ေတြရွိေနတယ္"ဟု ေရ ႏွင့္သန္႔ရွင္းမႈဆုိင္ရာ စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ မေတာ္တဆ ၀မ္း ေရာဂါကူးစက္မႈျဖစ္ပြားပါက ဒုကၡ သည္စခန္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း၊ ျပည္နယ္အတြင္းႏွင့္ နယ္ စပ္ေဒသမ်ားသိ႔ုပါ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ ႏုိင္ေၾကာင္း ၎င္းကဆက္ေျပာ သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ မ်ဳိးခ်စ္လူ ငယ္အခ်ဳိ႕ကလည္း ျပည္တြင္း ျပည္ပ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ထံ စာျဖင့္ ေရးသားေပးပို႔ကာ ျပစ္ တင္ေ၀ဖန္မႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း စစ္ ေတြၿမိဳ႕တြင္ သြားေရာက္ကူညီမႈ ေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိသူကေျပာသည္။
သြားေရာက္အကူအညီေပး မည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ဒုကၡ သည္မ်ားအတြက္ လုပ္ေဆာင္ ေပးရမည့္ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေႏွာင့္ ယွက္ခံရျခင္းမ်ား ရွိမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိေနၿပီး သတိထားလုပ္ ေဆာင္ေနရသည္ဟုသိရသည္။
''ေဒသခံေတြက အဖြဲ႕အ စည္းေတြကို မုန္းတာမဟုတ္ဘူး။ အၾကမ္းဖက္ကန္႔ကြက္တာမလုပ္ ပါဘူး။ လုပ္ဖုိ႔လည္း ဆႏၵမရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းလုပ္ခဲ့ တဲ့အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ ဒီမွာ ျပန္၀င္ မယ္ဆုိရင္ လူထုရဲ႕ အနာေဟာင္း ေတြက်က္တဲ့အထိ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုေတာ့ ေစာင့္ရလိမ့္မယ္"ဟု ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ ပဋိပကၡ ကာလတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ထုိ၀န္ထမ္းမ်ားကို အဖြဲ႕အစည္းအမည္ အသံုးခ်ခဲ့ေသာ လူ ပုဂိၢဳလ္အေနျဖင့္သာ ျမင္ေပးရန္ လိုအပ္ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ဒုကၡ ေရာက္ေနသူမ်ားအတြက္ ကူညီမႈ မ်ားကို လက္ခံရန္လိုအပ္ေၾကာင္း Myanmar Positive Group (MPG) မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
အိတ္ခ်္အုိင္ဗီပုိး ကူးစက္ခံ ထားရၿပီး ေအအာရ္ဗီေဆးကုထံုး ခံယူေနသူမ်ားအတြက္ အကူအ ညီေပးမႈမ်ား မရရွိပါက ေဆး၀ါး ျပတ္လပ္မႈႏွင့္ ေဆးယဥ္ပါးမႈမ်ား ကို ခံစားရကာ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ အဆင့္သို႔ အျမန္ဆံုးေရာက္ရွိၿပီး အစုလိုက္အၿပံဳလုိက္ ေသဆံုးမႈ မ်ားျဖစ္ပြားႏုိင္ေၾကာင္း MPG ဥကၠ႒ကေျပာသည္။
''အဖြဲ႕အစည္းေတြ မရွိ၊ ၀န္ ေဆာင္မႈေတြ မရွိရင္ ဒီလူေတြ အသက္ဆံုး႐ံႈးပါလိမ့္မယ္။ ရခုိင္ကလူေတြပဲ ေသမွာ။ ဒီကာလမွာ အေရးေပၚ လာလုပ္ေပးေနတာ ဟာ အေျဖတစ္ခုမဟုတ္ေသးပါ ဘူး။ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ဘာလုပ္မလဲဆုိ တာ စဥ္းစားဖုိ႔လိုမယ္"ဟု အထက္ ပါပုဂိၢဳလ္ကေျပာသည္။
အေရးအခင္းျဖစ္ပြားစဥ္ ဇြန္လအတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံယူရမည့္ အိတ္ခ်္အုိင္ဗီ ေအအုိင္ဒီအက္စ္လူနာ စုစုေပါင္း ၄၂၂ဦးရွိၿပီး လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိေသာ နယ္ေျမမတည္ၿငိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူနာမ်ားအတြက္ ေအအာရ္ဗီ ေဆး၀ါးျပတ္လပ္မႈႏွင့္ ေဆးယဥ္ပါးမႈျပႆနာမ်ားျဖစ္ ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း (MPG) မွသိရွိရသည္။
ပဋိပကၡမ်ား မျဖစ္ပြားမီက MSF (Holland) (နယ္စည္းမ ထားဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕-ေဟာ္ လန္)က ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ သဇင္ ေဆးခန္း(စစ္ေတြ)တြင္ ေအအာရ္ ဗီေဆး၀ါးရယူေနေသာ လူနာ ၃၂၀ ဦး၊ သဇင္ေဆးခန္း(ဘူးသီး ေတာင္၊ ေမာင္ေတာ)တြင္ ၃၄၉ ဦး စုစုေပါင္း ၆၆၉ ဦးရွိေၾကာင္း သိ
ရသည္။ ''အခု ၂၉၅ ဦးကိုေဆး၀ါးရရွိေအာင္ ကူညီေပးႏုိင္ေနပါၿပီ"ဟု MPG ဥကၠ႒ကေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ေဒသခံမ်ား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ျပင္းထန္ျခင္းမ်ားကို မိမိတုိ႔ ေလး စားၿပီး ေဒသခံမ်ားဘက္ကလည္း ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေသာ ဆုိးက်ဳိးမ်ား အတြက္ စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း ကူညီမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနသည့္ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေဟာင္းတစ္ ဦးကေျပာသည္။
အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၀င္ေရာက္ ကူညီႏုိင္မႈ နည္းပါးသည့္အတြက္ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ေစ တနာ့၀န္ထမ္းမ်ားအၾကား လုပ္ ငန္းပုိင္းဆုိင္ရာ မႏုိင္နင္းမႈမ်ားႏွင့္ အလုပ္တြင္က်ယ္မႈကို ထိခုိက္လာသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း MPG ဥကၠ႒က ေျပာသည္။
''ကာလၾကာလာေတာ့ လူ နာကလည္း မ်ားလာတယ္။ ေစတ နာ့၀န္ထမ္းေတြလည္း ၀န္ထုပ္၀န္ ပိုးတစ္ခုလို ျဖစ္လာၿပီး အလုပ္ တြင္က်ယ္မႈကို ထိခုိက္လာတယ္။ စိတ္က်မႈေတြျဖစ္လာတယ္။ ေစ တနာ့၀န္ထမ္းေတြဟာ စိတ္ပုိင္း ဆုိင္ရာ လူမႈအေထာက္အပံ့ေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနပါတယ္"ဟုသူကေျပာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ သည့္ သာဓကသည္ လူမႈေရးဆုိင္ ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ သင္ ခန္းစာတစ္ခုကိုေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ ပုိင္းကာလမ်ား၌ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း မ်ား သြားေရာက္လုပ္ကုိင္မည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ေဒသခံ၀န္ထမ္းခန္႔အပ္ျခင္း ဦးစားေပး ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္လာေၾကာင္း အထက္ပါပုဂိၢဳလ္က သံုးသပ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ စစ္ေတြ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာႏွင့္ သံတြဲၿမိဳ႕မ်ားတြင္ အေရးေပၚ အေျခအေနထုတ္ျပန္ထားသည္မွာ
ႏွစ္လနီးပါးၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး အေရးအခင္းမ်ားေၾကာင့္ အုိးအိမ္မဲ့ျဖစ္သည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ စခန္းမ်ားကား သံတြဲၿမိဳ႕မွအပ က်န္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေပၚတြင္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားဒုကၡ သည္မ်ားအတြက္ စခန္းငါးခုႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပင္တြင္ ဘဂၤါလီဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ စခန္းေျခာက္ခုရွိသည္။
ရခုိင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား တြင္ တိုင္းရင္းသားလူဦးေရ ၁၃၀၀၀ ခန္႔ရွိၿပီး ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ဦးေရမွာ ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
စည္းမ်ားထံမွ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားကို လက္ခံရန္ ေဒသခံမ်ား ကုိယ္တုိင္ျငင္းဆန္ထားသည္မွာ တစ္လတာခန္႔ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။(No UN) (No INGO)INGO Get Out စသည့္စာတန္းမ်ားကို ယေန႔တုိင္ကပ္ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ မစၥ
တာ ကင္တားနားႏွင့္အဖြဲ႕ လာေရာက္ေလ့လာသည့္ေန႔က ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ကပ္ထားသည့္ယင္းစာတန္းမ်ားကို အာဏာပုိင္တို႔က ျဖဳတ္ခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း ကုိယ္တုိင္ႀကံဳခဲ့ရသည့္ ေစတနာ့၀န္ထမ္းတစ္ဦးကေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕တြင္းသြားလာေနသည့္ ဆုိင္ကယ္မ်ား၊ သံုးဘီးဆုိင္ကယ္မ်ားတြင္မူ ကပ္ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္းေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။
ထုိသို႔ ျငင္းဆန္ထားမႈေၾကာင့္ သြားေရာက္လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္
အခက္အခဲအခ်ဳိ႕ ေတြ႕ႀကံဳေနရေၾကာင္း လတ္တေလာတြင္ သြားေရာက္ကူညီမႈမ်ား ေပးေနေသာ ျပည္တြင္းအင္န္ဂ်ီအုိအခ်ဳိ႕မွ တာ
၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
''လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ရခိုင္ကိုလွ်ိဳ႕လွ်ဳိ႕၀ွက္၀ွက္ေလးပဲ ၀င္ၿပီးလုပ္ေန တာက ပိုသက္ေသာင့္သက္သာ ရွိမယ္လို႔ထင္တယ္" ဟု ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးဆုိင္ ရာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား သြား ေရာက္လုပ္ကုိင္ေနသည့္ အဖြဲ႕အ စည္းတစ္ခု၏ဥကၠ႒ကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ထုိသို႔ ျငင္းဆန္ ကန္႔ကြက္ျခင္းသည္ အေရးအခင္း ျဖစ္စဥ္တြင္ ၀န္ထမ္းမ်ားပါ၀င္ ပတ္သက္ခဲ့သည့္ UNHCR, AZG ႏွင့္ MSF အဖြဲ႕မ်ားကိုသာျဖစ္ၿပီး က်န္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကမူ လြတ္ လပ္စြာ လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိေၾကာင္း ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားတုိးတက္ ေရးပါတီမွ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦးက ေျပာသည္။
''ဒီမွာ Red Cross လည္း လုပ္ေနတာပဲ။ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ လူေတြကလည္း ကူညီလုပ္ကုိင္ ေပးပါတယ္။ တျခားအဖြဲ႕အစည္း ေတြ နာမည္ခံၿပီးလုပ္ရင္ ေဒသခံ
ေတြကလက္ခံပါတယ္"ဟုအထက္ပါပုဂိၢဳလ္က ေျပာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ဇြန္လအတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိသံုးခုမွ၀န္ထမ္းကိုးဦး ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ
ရွိခဲ့ေၾကာင္း အစုိးရကလည္း တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားၿပီးျဖစ္သည္။
လူသားခ်င္း ကူညီေထာက္ပံ့ မႈမ်ား ေပးေနသည့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထဲတြင္ အေရး အခင္းလံႈ႔ေဆာ္သူ ၀န္ထမ္းအခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ခြဲျခားေထာက္ပံ့ ကူညီေနျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရသူမ်ားကို ဆက္လက္ဆႏၵျပျပေနျခင္းျဖစ္သည္။
''ဒီလိုလုပ္တာဟာ အရင္က UN နဲ႔ INGO ေတြ ရခုိင္တုိင္းရင္း သားေတြအေပၚ အစဥ္အဆက္ ခြဲျခားဆက္ဆံခဲ့တာေတြေၾကာင့္ ပါ။ သူတုိ႔ဆီမွာ ၀န္ထမ္းေတြခန္႔ ရင္ဘဂၤါလီေတြကိုပဲခန္႔တယ္။ AZG က ဖြင့္တဲ့ သဇင္ေဆးခန္းမွာဆုိရင္ဘဂၤါလီေတြကိုပဲ၀င္ခြင့္ေပးၿပီးရခုိင္ေတြလာရင္ႏွင္ထုတ္တာမ်ဳိး
လုပ္ခဲ့တယ္" ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ လူမႈေရးအဖြဲ႕အ စည္းမ်ား၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ကို ယခုကဲ့သို႔ ဆက္လက္ကန္႔ ကြက္ေနဦးမည္ဆုိလွ်င္ မလိုလား အပ္ေသာ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူမႈ ေရးဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆ နာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း သြားေရာက္ကူညီမႈေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕မွ တာ၀န္ရွိသူ မ်ားကေျပာသည္။
''အခု ဒုကၡသည္စခန္းေတြ မွာ ၀မ္းေရာဂါ အခ်ိန္မေရြးျဖစ္ ပြားၿပီး ျပန္႔ပြားႏုိင္တဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္။ ယင္မလံုတဲ့အိမ္သာ ေတြကို သံုးေနၾကတယ္။ အမ်ဳိး သမီးေတြဟာ မလံုၿခံဳတဲ့အိမ္သာ ေတြကိုသံုးေနရတယ္။ ေနရာအႏွံ႔ မွာ မစင္ေတြရွိေနတယ္"ဟု ေရ ႏွင့္သန္႔ရွင္းမႈဆုိင္ရာ စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ မေတာ္တဆ ၀မ္း ေရာဂါကူးစက္မႈျဖစ္ပြားပါက ဒုကၡ သည္စခန္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း၊ ျပည္နယ္အတြင္းႏွင့္ နယ္ စပ္ေဒသမ်ားသိ႔ုပါ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ ႏုိင္ေၾကာင္း ၎င္းကဆက္ေျပာ သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ မ်ဳိးခ်စ္လူ ငယ္အခ်ဳိ႕ကလည္း ျပည္တြင္း ျပည္ပ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ထံ စာျဖင့္ ေရးသားေပးပို႔ကာ ျပစ္ တင္ေ၀ဖန္မႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း စစ္ ေတြၿမိဳ႕တြင္ သြားေရာက္ကူညီမႈ ေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိသူကေျပာသည္။
သြားေရာက္အကူအညီေပး မည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ဒုကၡ သည္မ်ားအတြက္ လုပ္ေဆာင္ ေပးရမည့္ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေႏွာင့္ ယွက္ခံရျခင္းမ်ား ရွိမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိေနၿပီး သတိထားလုပ္ ေဆာင္ေနရသည္ဟုသိရသည္။
''ေဒသခံေတြက အဖြဲ႕အ စည္းေတြကို မုန္းတာမဟုတ္ဘူး။ အၾကမ္းဖက္ကန္႔ကြက္တာမလုပ္ ပါဘူး။ လုပ္ဖုိ႔လည္း ဆႏၵမရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းလုပ္ခဲ့ တဲ့အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ ဒီမွာ ျပန္၀င္ မယ္ဆုိရင္ လူထုရဲ႕ အနာေဟာင္း ေတြက်က္တဲ့အထိ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုေတာ့ ေစာင့္ရလိမ့္မယ္"ဟု ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ ပဋိပကၡ ကာလတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ထုိ၀န္ထမ္းမ်ားကို အဖြဲ႕အစည္းအမည္ အသံုးခ်ခဲ့ေသာ လူ ပုဂိၢဳလ္အေနျဖင့္သာ ျမင္ေပးရန္ လိုအပ္ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ဒုကၡ ေရာက္ေနသူမ်ားအတြက္ ကူညီမႈ မ်ားကို လက္ခံရန္လိုအပ္ေၾကာင္း Myanmar Positive Group (MPG) မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
အိတ္ခ်္အုိင္ဗီပုိး ကူးစက္ခံ ထားရၿပီး ေအအာရ္ဗီေဆးကုထံုး ခံယူေနသူမ်ားအတြက္ အကူအ ညီေပးမႈမ်ား မရရွိပါက ေဆး၀ါး ျပတ္လပ္မႈႏွင့္ ေဆးယဥ္ပါးမႈမ်ား ကို ခံစားရကာ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ အဆင့္သို႔ အျမန္ဆံုးေရာက္ရွိၿပီး အစုလိုက္အၿပံဳလုိက္ ေသဆံုးမႈ မ်ားျဖစ္ပြားႏုိင္ေၾကာင္း MPG ဥကၠ႒ကေျပာသည္။
''အဖြဲ႕အစည္းေတြ မရွိ၊ ၀န္ ေဆာင္မႈေတြ မရွိရင္ ဒီလူေတြ အသက္ဆံုး႐ံႈးပါလိမ့္မယ္။ ရခုိင္ကလူေတြပဲ ေသမွာ။ ဒီကာလမွာ အေရးေပၚ လာလုပ္ေပးေနတာ ဟာ အေျဖတစ္ခုမဟုတ္ေသးပါ ဘူး။ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ဘာလုပ္မလဲဆုိ တာ စဥ္းစားဖုိ႔လိုမယ္"ဟု အထက္ ပါပုဂိၢဳလ္ကေျပာသည္။
အေရးအခင္းျဖစ္ပြားစဥ္ ဇြန္လအတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံယူရမည့္ အိတ္ခ်္အုိင္ဗီ ေအအုိင္ဒီအက္စ္လူနာ စုစုေပါင္း ၄၂၂ဦးရွိၿပီး လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိေသာ နယ္ေျမမတည္ၿငိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူနာမ်ားအတြက္ ေအအာရ္ဗီ ေဆး၀ါးျပတ္လပ္မႈႏွင့္ ေဆးယဥ္ပါးမႈျပႆနာမ်ားျဖစ္ ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း (MPG) မွသိရွိရသည္။
ပဋိပကၡမ်ား မျဖစ္ပြားမီက MSF (Holland) (နယ္စည္းမ ထားဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕-ေဟာ္ လန္)က ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ သဇင္ ေဆးခန္း(စစ္ေတြ)တြင္ ေအအာရ္ ဗီေဆး၀ါးရယူေနေသာ လူနာ ၃၂၀ ဦး၊ သဇင္ေဆးခန္း(ဘူးသီး ေတာင္၊ ေမာင္ေတာ)တြင္ ၃၄၉ ဦး စုစုေပါင္း ၆၆၉ ဦးရွိေၾကာင္း သိ
ရသည္။ ''အခု ၂၉၅ ဦးကိုေဆး၀ါးရရွိေအာင္ ကူညီေပးႏုိင္ေနပါၿပီ"ဟု MPG ဥကၠ႒ကေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ေဒသခံမ်ား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ျပင္းထန္ျခင္းမ်ားကို မိမိတုိ႔ ေလး စားၿပီး ေဒသခံမ်ားဘက္ကလည္း ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေသာ ဆုိးက်ဳိးမ်ား အတြက္ စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း ကူညီမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနသည့္ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေဟာင္းတစ္ ဦးကေျပာသည္။
အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၀င္ေရာက္ ကူညီႏုိင္မႈ နည္းပါးသည့္အတြက္ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ေစ တနာ့၀န္ထမ္းမ်ားအၾကား လုပ္ ငန္းပုိင္းဆုိင္ရာ မႏုိင္နင္းမႈမ်ားႏွင့္ အလုပ္တြင္က်ယ္မႈကို ထိခုိက္လာသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း MPG ဥကၠ႒က ေျပာသည္။
''ကာလၾကာလာေတာ့ လူ နာကလည္း မ်ားလာတယ္။ ေစတ နာ့၀န္ထမ္းေတြလည္း ၀န္ထုပ္၀န္ ပိုးတစ္ခုလို ျဖစ္လာၿပီး အလုပ္ တြင္က်ယ္မႈကို ထိခုိက္လာတယ္။ စိတ္က်မႈေတြျဖစ္လာတယ္။ ေစ တနာ့၀န္ထမ္းေတြဟာ စိတ္ပုိင္း ဆုိင္ရာ လူမႈအေထာက္အပံ့ေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနပါတယ္"ဟုသူကေျပာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ သည့္ သာဓကသည္ လူမႈေရးဆုိင္ ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ သင္ ခန္းစာတစ္ခုကိုေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ ပုိင္းကာလမ်ား၌ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း မ်ား သြားေရာက္လုပ္ကုိင္မည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ေဒသခံ၀န္ထမ္းခန္႔အပ္ျခင္း ဦးစားေပး ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္လာေၾကာင္း အထက္ပါပုဂိၢဳလ္က သံုးသပ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ စစ္ေတြ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာႏွင့္ သံတြဲၿမိဳ႕မ်ားတြင္ အေရးေပၚ အေျခအေနထုတ္ျပန္ထားသည္မွာ
ႏွစ္လနီးပါးၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး အေရးအခင္းမ်ားေၾကာင့္ အုိးအိမ္မဲ့ျဖစ္သည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ စခန္းမ်ားကား သံတြဲၿမိဳ႕မွအပ က်န္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေပၚတြင္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားဒုကၡ သည္မ်ားအတြက္ စခန္းငါးခုႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပင္တြင္ ဘဂၤါလီဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ စခန္းေျခာက္ခုရွိသည္။
ရခုိင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား တြင္ တိုင္းရင္းသားလူဦးေရ ၁၃၀၀၀ ခန္႔ရွိၿပီး ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ဦးေရမွာ ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
No comments:
Post a Comment